مفهوم نظم شخصی چیست؟
نظم و انضباط به عنوان یک مزیت ارزشمند در زندگی انسان، می تواند اساس موفقیت هر فردی در زندگی قلمداد گردد. نظم انواع مختلفی دارد که در جایگاه های مختلفی کاربرد دارند و مهم ترین آنان عبارتند از: نظم رفتاری، نظم شخصی و مسئولیت پذیری و غیره، به طور معمول از ابتدای کودکی در خانواده و مدرسه، کودکان را برای داشتن نظم و انضباط فردی و اجتماعی آموزش می دهند. زیرا بسیار مهم است که افراد از سنین پایین برای دستیابی به موفقیت آماده شوند و آموزش های لازم را دیده و تمرینات لازم را انجام دهند.
تقریبا همه به خوبی می دانند که نظم موضوعی است که می تواند پایه و اساس موفقیت های فرد باشد. اما کمتر کسی است که به درستی بتواند تعریف کند مفهوم نظم شخصی چیست؟ در این مطلب قصد داریم به تعریف مفهوم نظم شخصی پرداخته و توضیح دهیم چگونه می توان نظم شخصی را در خود تقویت نمود.
تعریف نظم
در ابتدا و پیش از توضیح در مورد نظم شخصی لازم است به تشریح مفهوم کاربردی نظم بپردازیم. در تعریف نظم باید گفت وقتی رفتارها و اعمال انسان از یک برنامه و سلسله مراتب برخوردار باشد و از آشفتگی دور باشد می توانیم بگوییم از نظم برخوردار است.
این سلسله مراتب یعنی برای کارهای خود اولویت قرار دهیم و مهم ترین کار را در اولویت برنامه قرار داده و ابتدا انجام دهیم. بر این اساس می توان گفت اگر مهم ترین کارها را در زمان مشخص و درست خود با بهترین شکل ممکنه انجام دهیم کارهای خود را با نظم انجام داده ایم. در واقع نظم و انضباط لزوما آن تعریف خشکی که از دوران مدرسه در ذهن ما مانده نمی باشد.
بلکه در حقیقت اصلا موضوعی خشک و کسل کننده نیست و اتفاقا چون موجب رسیدن به موفقیت می شود، به شدت نشاط آور و جذاب است. نظم به معنای عدم انعطاف پذیری هم نمی باشد. باید حتما در نظر داشت که افرادی که موفق هستند و در زندگی نظم فردی خوبی هم دارند، قطعا دارای انعطاف پذیری مناسبی نیز هستند.
تعریف نظم شخصی
در واقع به طور ساده انجام مهم ترین و دارای اولویت ترین کار در زمان درست مخصوص به آن کار به بهترین نحو را میتوان تعریف مفهوم نظم شخصی دانست. در این تعریف سلسله مراتب و اولویت کارها ابتدا باید به درستی تعریف شود. یعنی باید بدانیم در هر زمانی مهم ترین کاری که باید انجام دهیم کدام است و آن را در اولویت قرار دهیم. اگر رسیدیم پس از انجام آن کار دیگری را انجام دهیم عالی است. در غیر این صورت هم باز توانسته ایم کار اصلی و مهم تر خود را به پایان برسانیم. این کار از انجام ناقص چند کار به طور همزمان بسیار بهتر است.
نکته مهم دیگر در این تعریف این است که کار باید در زمان خود انجام گیرد. شاید کارهای زیادی را اگر در زمان درست خود انجام ندهیم نوشدارو پس از مرگ سهراب باشند. پس باید طبق برنامه ریزی کار را در زمانی انجام دهیم که مفید واقع گردد.
همچنین اگر کار به بهترین نحو ممکن صورت نگیرد، یعنی اینکه باز هم نظم شخصی را در بر نداشته است. این به معنای بدون نقص بودن نیست. چون انسان به طور معمول نمیتواند کاملا کاری را بدون هیچ نقصی صورت دهد. اما مساله این است که باید انجام کار از یک حد قابل قبولی از استاندارد حتما برخوردار باشد تا بتوان گفت با نظم صورت گرفته است.
اگر به افراد موفق و برنامه زندگی آنها توجه کنیم برای هر زمانی از شبانه روز خود برنامه دارند. این بدین معنا نیست که مرتب کار کنند. بلکه آنان وقت برای ورزش، خواب و استراحت کافی، معاشرت با دوستان و رسیدگی به خانواده را نیز در برنامه خود دارند و برنامه روزانه آنها به خوبی دارای قابلیت انعطاف پذیری نیز میباشد.
رابطه نظم شخصی و عزت نفس
به طور کلی یک رابطه قوی بین نظم شخصی و عزت نفس وجود دارد و برای آن مصداقهایی میتوان بیان کرد. افرادی که نظم شخصی بیشتری دارند روی خود و برنامه ریزی کار و رفتار زندگی شان تسلط و کنترل بیشتری دارند و به همین علت حس توانمندی بیشتری میکنند. افرادی که احساس توانمندی بیشتری کنند معمولا دارای عزت نفس بیشتری نیز میشوند. فردی که نظم شخصی بیشتری داشته باشد احترام بیشتری نیز برای خود قائل میشود. این بدین معناست که میتواند احساس ارزشمند بودن بیشتری را در درون خود داشته باشد. پس به همین سبب است که عزت نفس در این افراد به شکل قابل توجهی تقویت میگردد.
رابطه نظم شخصی و موفقیت در زندگی
نظم شخصی میتواند انسان را در کلیه عرصهها، در زندگی شخصی و اجتماعی به سوی موفقیت رهنمون سازد. باید در نظر داشت که داشتن نظم شخصی نه تنها افکار خود انسان، بلکه افکار و رفتار دیگران در قبال وی را نیز دگرگون می کند و تصویری که از فرد در ذهن دیگران ایجاد میشود را دچار تغییر میپکند. در حقیقت وقتی فردی دارای نظم فردی بیشتری هست، موفقتر، خوش برخورد تر و قابل اعتماد تر به نظر میرسد و دیگران برای داشتن رابطه، انجام معامله و حتی شراکت و همکاری با چنین شخصی بیشتر راغب میشوند.
به همین علت چنین فردی میتواند به موفقیتهای بیشتری در زندگی خود دست یابد. به طور واضح نظم و انضباط، تقریبا تمام جنبههای زندگی انسان را تحت تاثیر قرار میدهد. این موضوع در جنبه کسب و کار و تجارت و بیزینس نیز از نظر مهارت هوش هیجانی بسیار مهم بوده و میتواند تاثیر گذار باشد. به عنوان مثال شما اگر فروشنده باشید، فروشتان، اگر کارمند باشید بهره وری شما و اگر کارآفرین باشید، بازدهی کسب و کارتان را میتواند دچار افزایش شگفت انگیزی نماید.
چگونه نظم شخصی را در خود تقویت کنیم؟
برای رسیدن به نظم شخصی نباید برنامه ای خشک مانند آن چه از دوران مدرسه به یاد داریم را انجام دهیم. اما باید در نظر داشت که رسیدن به نظم شخصی کار ساده ای هم نیست و به تمرین و ممارست و انگیزه زیادی نیاز دارد. افرادی که خود را همواره با انبوهی از کارهای نکرده مواجه میدانند به علت نداشتن یک نظم و برنامه ریزی مناسب است که به این شرایط افتاده اند. معمولا همین موضوع میتواند انگیزه کافی برای تلاش برای رسیدن به نظم شخصی در این افراد را ایجاد کند. انسان اول خودش باید به این نتیجه برسد که به منظم بودن نیاز دارد. اگر چنین حالتی نبوده و به خواست و اصرار دیگران فرد برای بالا بردن نظم خود اقدام کند، فایده ای ندارد.
اول از همه باید خود فرد خود را در شرایطی ببیند که نیاز دارد به نظم شخصی بالایی دست پیدا کند و برای رسیدن به موفقیت خود را در دستیابی به آن ناچار میبیند. بدین منظور تصور کنید که به نظم و انضباط شخصی و عاداتی که برای رسیدن به اهداف خود لازم هستند، دست یافته اید. اگر شما به وضوح میتوانید تصور کنید که به اهداف خود جامه عمل پوشانده اید، پس این تصویر را آن قدر در ذهن خود نگه دارید تا در نهایت به واقعیت بپیوندد. برای رسیدن به چنین دیدی ابتدا باید این موضوع را در ضمیر و تخیلات خود انجام داده و تصور نمایید.
اهداف کوچک نظم بهتری نسبت به اهداف بزرگ دارند.
تعریف اهداف کوچک و دست یافتنی از پیش زمینههای تقویت نظم شخصی در انسان است. مغز انسان ماهیتی است که دائم در تکاپو برای رسیدن به هدف است، و یک مکانیسم موفقیت دارد که فقط توسط یک هدف قابل اندازه گیری و دست یافتنی فعال میشود. بنابراین برای شروع کار، یک هدف بسیار کوچک برای خودتان تعیین کنید به طوری که این هدف در حدی باشد که شما بتوانید به آن دست بیابید.
پاسخگو بودن میتواند حس مسئولیت پذیری و نظم شخصی را در انسان بالا ببرد. این موضوع یکی از قدرتمند ترین ابزارها برای رشد و فهم مفهوم نظم شخصی و بالا بردن میزان کارآمد بودن است.
انتخاب افرادی که با انسان در ارتباط هستند هم میتواند در نظم شخصی موثر باشد. افرادی فعال و مثبت میتوانند انسان را در مسیر نظم شخصی بیشتر و دستیابی به موفقیت قرار دهند. برخی روان شناسان باور دارند هر فرد میانگین ۵ نفری است که بیشترین وقت را با آنان میگذراند. این که چقدر این حرف درست یا غلط است موضوع بحث ما نیست. اما با قاطعیت می توان گفت که انسانها در مراودات و ارتباطات روزمره روی همدیگر تاثیر میگذارند. پس بسیار مهم است که فرد بتواند با افرادی معاشرت کند که وی را در مسیر درست رهنمون سازند.