خودآگاهی چیست؟

خودآگاهی چیست؟

انسان برای موفقیت باید ابتدا آگاهی‌های لازم برای ورود به فعالیت مورد نظر خود را به دست آورد. اما پیش از همه این‌ها باید به درستی خود و توانایی‌هایش را بشناسد تا بتواند فعالیت درستی که برای وی مناسب می‌باشد را برای انجام انتخاب نماید. جدا از این موضوع، برای داشتن یک زندگی شاد و سرشار از نشاط و سر زندگی نیز باید به خود آگاهی رسید.

داشتن شناخت کافی از زوایای مختلف وجودی خود، می‌تواند انسان را به شکل واقع بینانه به سوی موفقیت راهنمایی کند. از طرف دیگر زمانی که ما شناخت صحیحی از احساس خود بدست بیاوریم و از آنچه هستیم و داریم رضایت داشته باشیم می‌توانیم به سلامت روان دست پیدا کنیم، زیرا سلامت روحی سرچشمه و منشاء همه موفقیت‌ها می‌باشد. در ادامه مطلب ” خودآگاهی چیست؟ ” با مدرسه کسب و کار آیا همراه باشید.

خودآگاهی چیست؟

در تعریف خودآگاهی به بیان ساده می توان گفت:

” دستیابی به شناخت دقیق از کلیه خصوصیات و ابعاد وجودی هر فرد خود آگاهی نامیده می‌شود. “

 

در حقیقت این موضوع را می‌توان یک مهارت فردی دانست که هر فرد باید از طریق آن به تصویری واضح از کلیه ابعاد وجودی خود دست یابد. خودآگاهی در حقیقت شناخت ویژگی‌های متفاوتی از انسان را در بر می‌گیرد. مواردی مانند شناخت خصوصیات شخصیتی، شناخت باورهای درونی، شناخت نیازهای فردی، شناخت نقاط قوت و ضعف و شناخت استعدادها و توانایی‌های جسمانی.

نکته خیلی جالب اینکه نوزادان این آگاهی را دارند که موجودی جدا از دیگران هستند، که با رفتارهایی مانند گرسنه بودن که در آن نوزاد وقتی چیزی به صورتش برس می‌زند به دنبال نوک پستان می‌گردد، مشهود است. محققان همچنین دریافته‌اند که حتی نوزادان تازه متولد شده نیز می‌توانند بین لمس خود و غیر خود تفاوت قائل شوند.

دو حالت خودآگاهی چیست؟

1. خودآگاهی عمومی
2. خودآگاهی خصوصی

خودآگاهی عمومی:

یعنی اینکه چگونه می توانیم در مقابل دیگران ( جامعه ) ظاهر شویم. به دلیل این آگاهی، ما بیشتر به هنجارهای اجتماعی پایبند هستیم و به گونه ای رفتار می کنیم که از نظر اجتماعی قابل قبول است.

در حالی که این نوع آگاهی فوایدی دارد، خطراتی نیز  برای آن وجود دارد. کسانی که مهارت کافی در این نوع خودآگاهی دارند، ممکن است دچار شدن در تله زندگی به مشکل بر بخورند. برای مطالعه بیشتر مقاله انواع تله زندگی را مطالعه کنید.

خودآگاهی خصوصی:

توانایی توجه و تأمل در مورد وضعیت درونی خود. که به آن هوش هیجانی و یا کنترل احساسات گفته می شود خودآگاهی خصوصی است. کسانی که خودآگاهی خصوصی دارند درون نگر هستند و با کنجکاوی به احساسات و واکنش های خود نزدیک می شوند.

به عنوان مثال، ممکن است متوجه شوید که در حال آماده شدن برای یک جلسه مهم هستید. توجه به احساسات فیزیکی و اضطراب قبل از جلسه نمونه ای از خودآگاهی خصوصی خواهد بود.  هنگامی که خودآگاهی به خودآگاهی می رسد، ما تمایلی به به اشتراک گذاشتن جنبه های خاصی از خود نداریم. ما شخصیتی را ایجاد می کنیم که فاقد اعتبار است.

راه های افزایش خودآگاهی

برای اینکه بتوانیم خودمان را بهتر بشناسیم، باید مجموعه ای از شناخت‌ها در ارتباط با خودمان، داشته باشیم. در ادامه این مطلب قصد داریم انواع شناخت‌هایی که در کنار یکدیگر به خود آگاهی می‌انجامد را برای شما شرح دهیم. با ما همراه باشید.

مطالعات نشان داده اند که حس پیچیده تری از خودآگاهی در حدود یک سالگی هر شخص پدیدار می شود و تا حدود ۱۸ ماهگی بسیار توسعه می یابد. محققان لوئیس و بروکس گان مطالعاتی را انجام دادند که به چگونگی رشد خودآگاهی پرداختند

شناخت خصوصیات شخصیتی

به طور کلی شخصیت یک فرد از موارد مختلفی چون افکار، احساسات، هیجانات، رفتارها، افکار و غیره تشکیل می‌گردد که در طول زندگی به تدریج شکل گرفته و رشد می‌‎یابند. به عنوان مثال اگر فردی در موقع روبرو شدن با تنش‌های عصبی واکنش تندی نشان می‎‌دهد یا اینکه می‌‎تواند خود را کنترل کند، این دقیقا یک ویژگی شخصیتی اوست. این ویژگی بخشی از ذات فرد است و بخش عمده ای هم در طول زمان به ویژه در دوران رشد از طریق آموزش شکل گرفته است.

چرا خودآگاهی مهم است؟

گروه Eurich در مورد ماهیت خودآگاهی تحقیق کرده است. تحقیقات آنها نشان می دهد که وقتی به درون خود با آگاهی نگاه می کنیم، می توانیم ارزش ها، افکار، احساسات، رفتارها، نقاط قوت و ضعف خود و همچنین تأثیری را که بر دیگران می گذاریم را تشخیص دهیم. تحقیقات Eurich نشان می دهد که افراد دارای خودآگاهی شادتر هستند و روابط بهتری دارند. آنها همچنین احساس کنترل شخصی و اجتماعی و همچنین رضایت شغلی بالاتری را تجربه می کنند.

وقتی به بیرون نگاه می کنیم، درک می کنیم که مردم چگونه به ما نگاه می کنند. افرادی که از اینکه مردم چگونه آنها را می بینند آگاه هستند، به احتمال زیاد نسبت به افراد با دیدگاه های مختلف همدل هستند. رهبرانی که ادراک آنها از خود با ادراک دیگران مطابقت دارد، به احتمال زیاد دیگران را توانمند می کنند، شامل می شوند و می شناسند.

شناخت باورهای درونی

نگرش یا باور هر فردی به زندگی در حقیقت مسیر زندگی او را شکل می‌دهد. انسان در طول زندگی و به طور دقیق تر از بدو تولد در معرض آموزش‌های مستقیم و غیر مستقیم قرار دارد که این یادگیری، موجب ایجاد و شکل گیری باورهای درونی او می‌شود. شناخت اینکه برخی باورهای ما منطقی است و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد در حالی که برخی باورهای ما غیر منطقی است و باید با باورهای منطقی جایگزین شود، می‌تواند ما را در مسیر درست زندگی و موفقیت قرار دهد. پیشنهاد می‌کنیم  برای آشنایی با روش های شناخت خود مطلب افزایش هوش هیجانی را مطالعه کنید.

شناخت نیازها برای خودآگاهی

هر انسانی باید بداند در زندگی چه می‌خواهد و با دستیابی به چه چیزهایی به رضایت می‌رسد. این موضوع و دانستن اینکه هوش عاطفی چیست، می‌تواند انسان را در انتخاب مسیر درست زندگی به شدت یاری کند. اگر نیازهای خود را به درستی نشناسیم و ندانیم از زندگی چه خواسته هایی داریم، هرگز نمی‌توانیم به خودآگاهی دست پیدا کنیم.

فردی که در زندگی هدف ندارد، هرگز نمی‌تواند از روزمرگی خارج شده و به رضایت از زندگی برسد. در حقیقت اهداف، همان خواسته‌ها و نیازهای اصلی ما در زندگی هستند. منتها انسان هوشمند، اهداف را به سه دسته کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم بندی می‌کند و برای هر بازه زمانی خاصی، برای خود اهدافی مشخص تعریف می‌نماید که دست یافتنی باشد. در این مورد در مقاله مهارت مدیریت احساسات بیشتر توضیح دادیم.

شناخت نقاط ضعف و قوت در خودآگاهی

هر انسانی در وجود خود نقاط ضعف و قوت فراوانی دارد که بسیار برجسته هستند. انسان موجودی محدود است و قطعا نمی‎‌‎تواند در هر زمینه‎‌ای کامل و بی نقص باشد. از این رو در برخی موارد معمولا قوی تر و در برخی موارد نیز ضعیف تر است. یکی از ایراد‌های بزرگ انسان‌ها این است که سخت به نقاط ضعف خود اعتراض می‎‌‎کنند.

در واقع برای شناخت از خود و رسیدن به خودآگاهی شاید مهم ترین کار این باشد که انسان این چالش را بپذیرد و از نقاط ضعف خود شناختی کامل پیدا کند. یکی از موانع ما برای اعتراف به نقاط ضعفمان، غرور است. اگر ما در شناخت نقاط ضعف خود واقع بین باشیم، خواهیم توانست عزت نفس و اعتماد به نفس خود را تقویت کنند.

در مورد نقاط قوت نیز ما باید به همین شکل به سناخت کافی برسیم. در واقع ما باید به خوبی بدانیم در چه زمینه‌هایی قوی هستیم و می‌توانیم در این زمینه‌ها به دیگران کمک کنیم. همچنین می‎‌توانیم با دانستن نقاط قوت خود سعی در تقویت بیش از پیش آن‌‎ها داشته باشیم تا بتوانیم به فردی عالی رتبه در زمینه آن توانایی خاص تبدیل شویم. برای سنجش میزان مهارت هوش هیجانی خود تست هوش هیجانی رایگان را انجام دهید.

شناخت استعدادهای فردی و توانایی های جسمی

همه انسان‌ها در وجود خود استعدادهای فراوانی دارند که برخی به حالت بالفعل در می‌آید و برخی تا ابد به صورت بالقوه باقی می‌ماند. آشنایی با نشانه های هوش هیجانی بالا در شناخت درست توانایی‌ها و استعدادهای فردی، در حقیقت یکی از مهم ترین راه‌های رسیدن به موفقیت است. یکی از تعریف خودآگاهی برای دستیابی به موفقیت این است که در زمینه‌های مختلف چقدر توانا هستیم تا با تمرکز بر آن‌ها بتوانیم در مسیر موفقیت حرکت نمائیم.

در حقیقت هر فردی توانایی‌های مختلفی دارد که یکی از آن توانایی‌ها، توانایی‌های جسمی است. این بعد از وجود انسان اگر به درستی شناخته شود می‌تواند برای وی موفقیت های خاصی را به ارمغان بیاورد. مثلا اگر یک فرد در دوران مدرسه توسط یک مربی استعداد یاب دیده شده و استعداد ورزشی اش کشف شود، قطعا می‌تواند در آینده به موفقیت‌های زیادی در ورزش قهرمانی دست یابد.

به عنوان مثال لیونل مسی در دوران نوجوانی توسط استعدادیاب‌های باشگاه بارسلونای اسپانیا کشف شد، به مدرسه فوتبال بارسلونا وارد شد و تحت نظارت مربیان این باشگاه پرورش یافت. در این راه از پایه، روی تکنیک‌های فوتبال و همین طور تاکتیک پذیری تیمی او کارهای متعددی انجام گرفت.

از طرف دیگر مسئولین بارسلونا متوجه شدند وی از نظر قوای جسمانی در شرایط خوبی به سر نمی‌برد و سعی کردند در همان دوران که در سن رشد قرار داشت، برای وی برنامه غذایی ویژه و تمرینات بدنسازی خاصی در نظر بگیرند تا وی را برای تبدیل شدن به یک قهرمان ورزشی آماده کنند. این دقیقا همان چیزی است که ما به آن اشاره داریم. شناخت استعدادها می‌تواند به کشف استعدادها بیانجامد.

اهمیت خود آگاهی در زندگی

خود آگاهی یکی از مهم ترین و حیاتی ترین موارد در زندگی شخصی و حرفه ای افراد است. پژوهش‌ها نشان می دهند بین بازدهی و کارآیی بالا و شناخت از خود که  خودآگاهی نام دارد، رابطه مستقیم وجود دارد. اگر نقاط قوت و ضعف خود را به درستی بشناسید، در کنار اینکه می‎‎‌‎توانید آنها را مدیریت یا حذف کنید، می‌توانید از آنها به بهترین شکل ممکن استفاده نموده و در راستای پیشرفت خود از آنها بهره ببرید. خود آگاهی به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید استعداد‌ها و مهارت‎‌های خود را به کار ببندید و برای رسیدن به هدفی که مد نظر دارید، گام‌های رو به جلو بردارید.

خود آگاهی به شما کمک می‌‎کند تا انسانی شادتر و سالم تر باشید. محققان معتقدند افرادی که خود آگاهی بالاتری دارند، اعتماد به نفس بالاتری نیز دارند که این موضوع می‌تواند یکی از تاثیرگذار ترین و مهم ترین المان‌ها در زندگی افراد باشد، چه زندگی شخصی و چه زندگی کاری. به عبارتی دیگر، خود آگاهی به شما کمک می‌کند تا به افراد و همین طور موقعیت‌های مختلفی که در زندگی دارید با اعتماد به نفس بیشتر نزدیک شوید و کنترل کامل زندگی خود را در دست بگیرید.

تاثیر خودآگاهی در موفقیت کسب و کار

فردی که به درستی ابعاد وجودی خود را از همه نظر می‌شناسد، در گام اول می‌تواند شغلی متناسب با استعدادهای خود را انتخاب کند. بعنوان مثال اگر فردی یک شناگر و غواص بسیار ماهر است، می‌تواند بر اساس توانایی‌های فیزیکی خود حرفه پردرآمد جوشکاری زیر آب را بیاموزد و در آن به موفقیت‌های زیادی برسد. یا اگر فردی در خود قدرت مدیریت یک گروه و سازماندهی یک تیم را می‌بیند و ایده پرداز مناسبی نیز هست،

باید جرات کارآفرین شدن و مدیریت یک استارتاپ را به خود بدهد. از طرف دیگر خودآگاهی می‌تواند موجب شود فرد، توانایی‌های خود را به خوبی بشناسد و بتواند آن‌ها را برای پیشرفت شغلی و رسیدن به درآمد بیشتر تقویت نماید تا حس رضایت بیشتری از کار و زندگی خود داشته باشد.

سوالاتی که در جلوی آیینه باید از خود بپرسید تا به یک خودآگاهی برسید شامل موارد زیر است :

• من چگونه فکر می‌کنم؟
• چه چیزهای برای من مهم است؟
• اشتیاق من روی چه کارهایی است؟
• علاقه من چیست؟
• به چه چیزی اعتقاد دارم؟
• چه چیزهایی برای من ارزش دارند؟
• من برای چه چیزی به دنیا آمده‌ام؟
• در شرایط مختف چه حسی پیدا می‌کنم؟
• الان چه احساسی دارم؟
• چرا رفتارهای مناسب شکل است؟
• من چه اثری روی دیگران می‌توانم داشته باشم؟
• آیا میتوانم چیزهای آزاردهنده را رها کنم ؟
• برای شروع به چه کاری نیاز دارم؟
• آیا به محیط اطرافم آگاهی دارم ؟

تست رایگان روان‌شناسی

پاسخ به سوالات بالا یکی از دهها روشی است که می‌توانید برای خودشناسی خود استفاد کنید. اما برای اینکه ما راه را برای شما ساده کنیم پیشنهاد می‌کنیم از مجموعه تست رایگان شخصیت شناسی مدرسه کسب کار آیا استفاده کنید. تست‌های روان‌‎سنجی کمک خوبی برای شناخت خصوصیات و خلاقیات فردی شما بر اساس آمار اعداد و نتیجه محوری متمرکز است. حتما قبل از شروع هر تست سه سوال مهم را از خود بپرسید :

• از خود بپرسید از چه کارهایی اجتناب می‌کنید؟
• شکست‌های خود را یکبار مرور کنید. الگو های مشترک بین آنها را پیدا کرده و بنویسید.
• به ارزیابی که از نتیجه تست به وجود خواهد آمد دقت کنید که روی چه ضعف های خود کار کنید تا مهارت فردی خود را افزایش دهید.

ارتباط خودآگاهی با هوش هیجانی

یکی از مهم ترین و اساسی ترین مواردی که باعث تقویت هوش هیجانی افراد می‎‌شود، خود آگاهی است. به عقیده بسیاری از بزرگان، هوش هیجانی بالا در میان پر اهمیت ترین عوامل برای موفقیت یک فرد در همه جوانب زندگی اش قرار دارد. هوش هیجانی تعاریف مختلفی دارد، اما مهم ترین آن بدین معنی است که یک فرد در مواجهه با موقعیت‌ها و افراد مختلف، هیجانات، عواطف و احساسات خود را کنترل نموده و تصمیم‌های هیجانی نگیرد تا بتواند بهترین رفتار را در چنین فضاهایی از خود نشان بدهد.

با دانستن تعریف هوش هیجانی، آنچه کاملا واضح است این مورد است که یک فرد چگونه می‌تواند مدیریت احساسات و هیجانات خود داشته باشد؟ پاسخ اینجاست: با شناخت صحیح از خود و افزایش خود آگاهی. اگر شما خودتان را بطور کامل بشناسید، قطعا می‌توانید در مواجهه با چنین شرایطی بهترین عملکرد را داشته باشید.

خود آگاهی یکی از مهم ترین مباحثی است که در دوره هوش هیجانی مدرسه کسب و کار آیا به آن پرداخته می‌شود. دانش پذیر در طول این دوره راه‌های خود شناسی را به صورت مفصل می‌آموزد و یاد می‌گیرد چگونه آنها را در واقعیت به کار ببندد تا بتواند ابتدا شناختی کامل از خود پیدا نموده و در نهایت هوش هیجانی خود را تقویت نماید.

خودپذیری چیست؟