همه ما خواسته یا ناخواسته از روش های مختلف کاربرد فن بیان و سخنوری در زندگی خود استفاده می کنیم. می توان گفت همه ما مردم در طول زندگیمان سعی در این داریم که مهارت های خودمان را بالا ببریم، هر فردی هر وظیفه ای که بر عهده دارد باید به بهترین شکل ممکن به انجام برساند اما حتما شما هم به این قضیه پی برده اید که بسیاری از ما با تمام سعی و تلاشی که داریم به موفقیت و پیشرفت مورد نظر خودمان نرسیده ایم و در وسعت بخشیدن به توانایی های خود دچار ایستایی و رکود می شویم. افزایش مهارت و توانایی در زمینه های فن بیان و سخنوری و مهارت های ارتباطی نیز از این امر مستثنی نیست.
انواع جنبه های کاربرد سخنوری و فن بیان در زندگی
-
خانواده
اگر در جایگاه فرزند خانواده باشید باید بتوانید به خوبی با پدر و مادرتان صحبت کنید و متقاعدشان کنید. اما اگر در جایگاه پدر یا مادر هستید باید بگویم اهمیت آن دو چندان می‌شود. چون بیان شما تاثیر بسیار زیادی بر روی تربیت کودکتان دارد. اگر شما بلد نباشید خوب صحبت کنید فرزندانتان از شما تاثیر نخواهند گرفت.
-
روابط اجتماعی
بجز خانواده، فن بیان و سخنوری در روابط اجتماعی ما با بستگان، دوستان و آشنایان هم کاربرد بسیار دارد. داشتن روابط اجتماعی خوب از ملزومات یک زندگی شاد و خوب است. اگر موقع اعلام کردن نظرمان در جمعی، نتوانیم بخوبی حق مطلب را ادا کنیم دیگران کمتر روی ما حساب می‌کنند و در مراودات اجتماعی سعی می‌کنند کمتر با ما طرف شوند. یا اگر موقع انتخاب شریک زندگیمان با شخص مورد علاقه‌مان روبرو شویم و نتوانیم نظرش را جلب کنیم این مساله می‌تواند ازدواج ما را تحت تاثیر خود قرار دهد و در پی آن احساس خوشبختی نکنیم. این روشی برای پی بردن به نشانه های هوش هیجانی بالا است.
-
تحصیل
شما در مدارس یا دانشگاه‌ها ممکن است برای یک سری دروس ملزم به ارائه یک کنفرانس باشید. یا استادتان از شما بخواهد در مورد موضوعی تحقیق کرده و در جمعی نتیجه را بیان کنید. بجز این‌ها که شاید تا حدودی اختیاری باشند، فن بیان و سخنوری برای افرادی که در مقاطع تحصیلات تکمیلی مثل فوق لیسانس و دکترا تحصیل می‌کنند می‌تواند حیاتی باشد و گرفتن مدرک یا ادامه تحصیلشان به همین بستگی داشته باشد. چون باید بتوانند هنگام ارائه پروپوزال، مقاله، سمینار، پروژه‌های درسی و نهایتا دفاع از پایان‌نامه عده‌ای را متقاعد کنند و برای گرفتن نظر تایید داوران داخلی و خارجی شایستگی خود را نشان دهند.
-
شغل
همه ما مسلما افرادی را در کارمان دیده‌ایم که به نسبت ما مهارت کمتری در شغل‌شان دارند، اما بخاطر فن بیان خوبشان در جایگاه بالاتری از ما قرار گرفته‌اند. چون کسی که فن بیان بهتری دارد واقعا هم شایستگی بیشتری دارد. چه تمرین کرده باشد چه ذاتی اینچنین باشد. یعنی همانطور که هوش هیجانی بالا جزو ملاک‌های برتری افراد است فن بیان خوب هم یک ملاک برای برتری شخص در نظر گرفته می‌شود. پس بجای غر ، اعتراض به بی‌عدالتی و فکر کردن به اینکه حق‌تان همیشه در اجتماع ظالم پایمال می‌شود، خودتان در حق خودتان عدالت را رعایت کنید و به تقویت فن بیان و سخنوری‌تان بپردازید.
روش‌های تقویت و کاربرد سخنوری و فن بیان در زندگی
برای اینکه فن بیان‌تان تقویت شود باید بتوانید روی چند مساله کار کنید. خیلی از افراد ماهر در سخنرانی که می‌شناسید این مسائل را نمی‌دانند و شاید یکی دو نکته را مدیریت کنند. اما شما با کسب مهارت نسبی در هرکدام کلید طلایی موفقیت در سخنرانی را بدست خواهید آورد. مهارت‌هایی که باید برای تقویت کردن فن بیان‌تان روی آن کار کنید شامل موارد زیر خواهد بود. منتها قبل از مطالعه ادامه مقاله از صفحه تست هوش هیجانی یکبار میزان هوش هیجانی خود از نظر مهارت فردی بسنجید سپس به ادامه مطالعه مقاله بپردازید تا بهتر به نتیجه تست پی ببرید.
۱- مدیریت استرس و فشار‌های روانی
دلیل بیشتر ناکامی‌ها در بیان مطالب، استرس و فشار روانی است. این استرس و فشار می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. می‌تواند بدون ارتباط با سخنرانی و بخاطر زندگی شخصی ما باشد (یعنی عاملی در زندگی ما وجود دارد که باعث شده حال خوبی برای سخنرانی نداشته باشیم.) یا می‌تواند دقیقا بخاطر خود سخنرانی باشد. خب هر کسی باشد وقتی ببیند چهل نفر انسان عاقل چشم به دهانش دوخته‌اند ضربان قلبش بالا می‌رود، دستانش عرق می‌کند و ممکن است حتی سخنانش را به کل فراموش کند. بهرحال هر دو این‌ها قابل کنترل هستند. شما با مطالعه کتاب‌ها و مقالات یا حتی مراجعه به مشاور و روانشناس می‌توانید استرس خود را کنترل و مدیریت کنید.
۲- سرعت مناسب حرف زدن
شما هم اگر در حال گوش دادن به سخنان شخصی باشید که بسیار آهسته حرف می‌زند، از سخنانش خسته می‌شوید حتی ممکن است احساس خواب‌آلودگی کنید؛ و اگر شخصی که صحبت می‌کند بسیار تند صحبت کند ممکن است بسیاری از حرف‌های او را اصلا متوجه نشوید. پس سعی کنید تن صدا و سرعت مناسب حرف زدن را پیدا کرده و آن را تمرین کنید.
۳- زبان بدن مناسب
همان نکته‌ای که در سرعت مناسب حرف زدن گفته شد، در مورد زبان بدن هم صدق می‌کند. اگر بیش از حد از حرکات دست و صورت استفاده کنید غیر طبیعی و اگر هم هیچ استفاده‌ای از زبان بدن نکنید مثل یک تکه سنگ سخنگو بنظر می‌رسید! بنابراین افراط و تفریط در این زمینه را هم کنار بگذارید. و با مفاهیم زبان بدن آشنا شوید.
۴- مهارت تنفس
مهارت تنفس یعنی نفس کشیدن به شکل صحیح، عمیق و استوار. نفس نفس زدن حین سخنرانی مخاطب را متوجه استرس و عدم تسلط کامل شما بر موضوع سخنرانی می‌کند. مهارت نفس کشیدن کمک بسیاری در تنظیم سرعت حرف زدن و کنترل استرس به شما می‌کند، پس حتما در مورد آن مطالعه یا اینکه آموزش غیرحضوری گویندگی و فن بیان را تهیه کنید.
۵- ارتباط چشمی
شما نباید چشمانتان را از مخاطبانتان بدزدید وگرنه این حس را به آنها منتقل می‌کنید که برایشان احترام قائل نیستید و آنها برای شما اهمیتی ندارند.
این مهارت‌ها واقعا چیزی نیستند که همه بصورت ذاتی داشته باشند بلکه باید تمرین‌شان کرد و برای بدست آوردنشان تلاش کرد. البته نباید هرگز خودتان را تحت فشار قرار بدهید، هر کسی ممکن است هنگام سخنذانی دچار اضطراب شود، مهم این است که یاد بگیرید هیجان خود را کنترل و مدیریت کنید. شما هر یک از اقدامات لازمی که حین حرف زدنتان باید صورت بگیرد را به شیوه خودتان انجام بدهید و همزمان در فکر بهتر کردن خودتان هم باشید.
چون نمی‌توان برای همه انسان‌ها یک نسخه ثابت پیچید. خاصیت‌های منحصر به فرد شما می‌تواند یک نقطه عطف و یک جذابیت برای صحبت‌های شما باشد. قطعاً هر فردی به طور کلی در زندگیش برای انجام هر مسئولیتی که بر روی دوشش است اعم از معماری، وکالت، سخنرانی، برنامه نویسی و… در دو منطقه عملکرد و یادگیری قرار دارد. افراد تاثیرگذار و موفق جامعه همیشه در تلاش هستند تا میان این دو منطقه توازن و برابری برقرار کنند.
منطقه عملکرد
به محله ویا ناحیه ای گفته می‌شود که فعالیت ها و بخش عملی کارهای ما در آنجا انجام می‌شود، در منطقه عملکرد هدف انجام کار در همان لحظه و با بالاترین و بهترین کیفیت است. به طورمثال مشاوری که در مطبش به مردم مشاوره می دهد، یا مثلا وقتی که یک سخنران قراراست در مقابل جمعی صحبت کند درمنطقه عملکرد قرارگرفته اند. واضح است که هردو نفر با به نمایش گذاشتن بهترین و بالاترین عملکرد خود یا همان هوش هیجانی می توانند به موفقیت در فعالیت خود دست پیدا کنند.
منطقه یاد گیری
به محله و ناحیه ای گفته می‌شود که در آن برنامه هایی برای بهبود عملکرد و پیشرفت اهداف عملکرد طراحی می کنیم. در منطقه یادگیری، ما برروی مواردی که هنوز مطالبی در مورد آنها بدست نیاورده ایم تمرکز کرده و برای پیشرفت هر چه بیشتر و دستیابی به آنها برنامه ریزی و تمرین می‌کنیم. در منطقه یادگیری بر روی مشکلاتی که هنوز به آنها فائق نیامده ایم و یا اشتباه و خطاهایی که درهنگام انجام یک فعالیت رخ می‌دهد تحقیق می کنیم و از آنها درس می گیریم.
نوع برقرار کردن ارتباط ما با دیگران تا حد زیادی برروی زندگی که تجربه خواهیم کرد تاثیرمی‌گذارد، رابطه ها، درآمد و مسیر شغلی همه ما درگرو برقراری ارتباط ما با دیگران است. به دور از آنکه هدف، خواسته یا شغل شما چیست. راهی برای فرارکردن و دورشدن از این مسئله وجود ندارد. این روابط شخصی است و به خاطر همین هم هست که عده ای ازمردم قادرند در مدت زمانی اندک با هر کسی ارتباط برقرارکنند اما عده ای هیچ رابطه ی خوبی با هیچ فردی نمی توانند پیدا کنند.
مردم بدون در نظر داشتن مقام و شهرتشان همچنان مردم اند و راه های برقراری با آنها همیشه یکسان است، هیچ فرقی ندارد که این روابط را کجا به کار می‌برید درمحل کار با همکارتان یا در محل زندگیتان با همسایه دیوار به دیوارتان، این روش ها روی همه ی آدم ها کارمی‌کند. افرادی که دارای سخنوری و فن بیان خوبی نیستند افرادی منزوی و گوشه گیر می‌باشند.
۱۰ روش مهم برای تقویت کاربرد سخنوری و فن بیان در زندگی
اما ما برای تقویت سخنوری و فن بیان شما ۱۰ راه در نظر گرفته ایم که به شما کمک می‌کند تا با بیانی سلیس و دلنشین مردم را به خود جذب کنید:
- با اعتماد به نفس صحبت کنید.
- وانمود نکنید که همه چیز را می دانید. برای اثبات این توانایی می توانید با انجام تست مهارت فردی نظیر تست آی کیو میزان ضریب هوشی خود را مورد سنجش قرار دهید.
- خودپرستی را کنار بگذارید.
- همه چیز را به خودتان ربط ندهید.
- حواستان به نوع نشستن یا ایستادنتان باشد.
- دیوانه وار توجه نشان دهید.
- خودتان را آماده کنید.
- دوستان حقیقی پیدا کنید.
- مراقب عبارت های تائیدی خود باشید.
- تمرین کنید
قطعاً همه ما دوست داریم که با خوب حرف زدنمان همه را مجذوب خود کنیم شما می‌توانید با وارد شدن به لینک در کلاس های دوره فن بیان مدرسه آیا ثبت نام کرده و این مهارت با ارزش را بیاموزید.
پرسش و پاسخ :
- فن بیان در زندکی روزمره چه نقشی دارد؟
بلاغت امروز در اطراف ما است. تبلیغات بیلبورد، تبلیغات تلویزیونی، تبلیغات روزنامه ها، سخنرانی های سیاسی، حتی داستان های خبری همگی سعی می کنند، تا حدی، نظر ما را تحت تاثیر قرار دهند یا ما را متقاعد کنند که اقدامی انجام دهیم.
- بلاغت چیست؟
بلاغت هنر متقاعدسازی از طریق ارتباط است. شکلی از گفتمان است که به احساسات و منطق افراد برای ایجاد انگیزه یا اطلاع رسانی متوسل می شود.
