تست هوش هیجانی (EQ) بار-آن (Bar-on) چیست؟
تست هوش هیجانی که به تست EQ و تست هوش هیجانی بار آن نیز معروف است، آزمونی برای سنجش هوش هیجانی، هوش عاطفی و هوش ارتباطی در اشخاص است. با استفاده از تست هوش هیجانی بار آن می توان هوش عاطفی و هوش احساسی را در افراد سنجید. هوش هیجانی نقش بسزایی در موفقیت شغلی و زندگی شخصی همه انسان ها دارد. تست هوش هیجانی در واقع مهارت ها و استعداد های اشخاص مختلف را در مواجهه با فشارهای محیطی می‌سنجد. در سالیان اخیر برای دسته بندی و تعریف هوش هیجانی، تئوری های مختلفی ارائه شده است. نظریه هایی که به هوش مربوط می‌شد، در گذشته فقط شامل توانمندی های عقلی بود که از همان زمان تا کنون به IQ شهرت دارد. بعدها به دلیل اهمیت ظرفیت های احساسی و هیجانی، هوش هیجانی هم به دسته بندی هوش ها وارد گردید. در ادامه مطلب ” تست هوش هیجانی (EQ) بار-آن (Bar-on) چیست؟” با ما همراه باشید.
تعاریف متعددی برای هوش هیجانی ذکر شده است که مهم ترین و جامع ترین آنها به شرح زیر است:
تست هوش هیجانی BarOn
هوش هیجانی در واقع مهارت شناخت عواطف و احساسات خود و در مرحله بعدی پس از بالا رفتن خود آگاهی، شناخت و بررسی احساسات، عواطف و هیجانات دیگران در کنار توانایی مدیریت این هیجانات و احساسات در راستای تصمیم گیری های درست و نیل به سمت هدف مطلوب است. پس از شکل گیری هوش هیجانی به سبکی که امروز وجود دارد، روش های اندازه گیری آن در انسان ها نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار شد. در همین راستا، روش های متفاوتی ایجاد و ارائه گردید که به تست های هوش هیجانی معروف شده است. برخی تست ها مانند تست هوش هیجانی برادبری و گریوز، فقط هوش هیجانی کلی را می سنجند در صورتی که برخی تست های دیگر مانند تست هوش هیجانی بارون یا بار-آن (BAR-ON)، مولفه های هوش هیجانی را به صورت جداگانه مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد.
اهمیت تست هوش هیجانی بار آن در چیست؟
در ۴۰ سال گذشته دامنه تاثیر هوش هیجانی روز به روز افزایش داشته است که یکی از دلایل آن را می توان، تاثیر هوش هیجانی در موفقیت های سازمانی و فردی دانست. از سوی دیگر نیز به دلیل اینکه می توان هوش هیجانی را با آموزش و تمرین یاد گرفت، در نفوذ آن در جامعه تاثیر بسزایی داشته است. هوش هیجانی در زمینه فردی تاثیر بسیاری بر ارتباط موثر با دیگران داشته و علاوه بر آن باعث بالا رفتن خود آگاهی احساسی و مدیریت هیجانات خود و در نتیجه درک بهتر احساسات و هیجانات دیگران می گردد. در مجموع، این عوامل باعث بالا رفتن شانس موفقیت ما در زندگی شخصی و کاری می گردد.
اگر شما درک درستی از احساس و نیاز مشتری داشته باشید و بتوانید احساسات و هیجانات خود را در مواجهه با همکار یا رئیس خود کنترل و مدیریت نمائید، قطعا در پیشرفت شخصی و همچنین پیشرفت کسب و کار شما، تاثیری مثبت خواهد داشت. تاثیر هوش هیجانی بر کسب و کار ها تا حدی بوده است که علاوه بر مهارت های فروش، مذاکره و حل اختلاف، باعث پیدایش سبک های رهبری و مدیریت بر مبنای هوش هیجانی گردیده است.
اگر از جنبه ای دیگر به هوش هیجانی نگاه کنیم، هوش هیجانی باعث بهبود روابط شما در روابط خانوادگی و زندگی شخصی خواهد شد. با شناخت صحیح از هیجانات و احساسات و دانستن اینکه در مواقع مختلف چه عکس العملی نشان دهیم، می توانیم از بسیاری از سو تفاهمات جلوگیری نموده و آتش بسیاری از اختلافات را در نطفه خاموش نمائیم. همچنین می توانیم با ابراز احساسات به موقع یا درک درست از احساسات طرف مقابل در بزنگاه های مهم زندگی، باعث استحکام رابطه ی خود شویم. تاثیر بسیار زیاد هوش هیجانی در ارتقا کیفیت زندگی حرفه ای و شخصی انسان ها در نیم قرن اخیر باعث شکل گیری انجمن های تحقیقاتی در نقاط مختلف دنیا پیرامون هوش هیجانی شده است.
تست هوش هیجانی BarOn از کجا به وجود آمده است؟
تحولاتی که در صنایع و سازمان ها اتفاق افتاد باعث گردید تا روانشناسان بر آن شوند تا در تحقیقات، پژوهش ها و نظریه پردازی های خود، دیدگاه تازه ای اتخاذ کنند. این نوع از نگرش در واقع پاسخی بود به عدم کارآمدی نظریه های قدیمی که پیش تر ارائه گردیده بود. این نظریه های قدیمی، هوش عقلایی یا همان IQ را ضامن موفقیت انسان ها می دانستند که نقص هایی بسیاری داشت و هوش های دیگر را که بسیار هم مهم بودند، در نظر نمی گرفت.
روند تغییر در این نظریه های قدیمی با ارائه نظریه هوش هاوارد گاردنر که در سال ۱۹۸۳ ارائه گردید، به شدت سرعت گرفت. گاردنر در این نظریه مهم، بین ظرفیت های عقلانی و هیجانی تمایز قائل شد که همین موضوع پایه گذار شکل گیری نظریه های بعدی در این باره گردید.
۷ سال بعد و در سال ۱۹۹۰، جان مایر از دانشگاه همشایر و پیتر سالوی از دانشگاه یل، تعریفی جدید از هوش هیجانی ارائه نمودند. آنها هوش هیجانی را ” توانایی نظم دهی و نظارت بر احساسات، هیجانات و عواطف خود و دیگران در کنار استفاده صحیح از این احساسات برای تصمیم گیری درست، هدایت عمل و فکر ” توصیف کردند.
در ادامه پژوهش ها و تحقیقات، اشتنبرگ مدلی، یک مدل جدید از هوش با نام ” هوش موفقیت ” پیشنهاد کرد. این نوع هوش به معلمان کمک می نمود تا بر مهارت هایی تاکید بیشتر کنند که در موفقیت های اجتماعی دانش آموزان تاثیرگذار است. مدل او بدین شکل بود که شامل سه توانایی آفرینش، تحلیل و توانایی عملی بود که او معتقد بود، این سه عامل در موفقیت دانش آموزان در همه زمینه ها از جمله کاری، شخصی و تحصیلی، موثر است.
پس از نظریه مدلی، فابیو سالا و ریچارد بویاتزیس، مدل مخصوص خود را از هوش هیجانی ایجاد نمودند که گامی رو به جلو در ارائه نظریات امروزی هوش هیجانی محسوب می گردد. در نهایت رون بار ان، تعریفی نهایی از هوش هیجانی را در سال ۲۰۰۰ میلادی ارائه نمود که طبق نظریه او هوش هیجانی به شرح زیر است:
دانش ها و توانایی های اجتماعی و هیجانی که قابلیت های کلی ما را در پاسخ به نیازهای محیطی تحت تاثیر قرار می دهد.
این مجموعه از دانش و مهارت ها در نظریه هوش هیجانی بار ان شامل موارد زیر است:
- توانایی آگاه بودن از خود، فهم خود، درک خود و قدرت بیان خود
- توانایی آگاه بودن از دیگران و قدرت بیان آن ها
- توانایی مواجه شدن با هیجانات شدید در کنار کنترل تکانه ها در خود
- توانایی انطباق با تغییرات ایجاد شده و حل مسائل پیش آمده با ماهیت فردی یا اجتماعی
پس از این نظریه مهم و بنیادی، دنیل گولمن که فارغ التحصیل دانشگاه هاروارد نیز بود، در کتابی تحت عنوان “هوش هیجانی” مفاهیم یاد شده را به شکلی کاملا ساده و قابل فهم بیان نمود. بیشتر تلاش گولمن در این بود تا تاثیر هوش هیجانی بر کسب و کار ها را نشان دهد. بعدها به دلیل اهمیتی که هوش هیجانی در کسب و کار ها داشت، دانیل گلمن و همکارانش، انجمن پژوهش هوش هیجانی را ایجاد نمودند.
ویدئوی آموزش هوش هیجانی دکتر علوی
تست هوش هیجانی Bar-on به بررسی و سنجش چه چیزی می پردازد؟
تست هوش هیجانی بار آن به بررسی و ارزیابی ابعاد هوش هیجانی می پردازد که از ۱۵ دسته تشکیل شده اند و به هر کدام از این دسته ها نمره ای تعلق می گیرد. تست هوش هیجانی بار ان، به صورت مستقیم، نقاط ضعف و قوت هر فرد را در هوش هیجانی اندازه گیری می کند. از نکاتی که در تست هوش هیجانی بسیار قابل توجه است می توان به اکتسابی بودن و قابلیت آموزش دادن هوش هیجانی اشاره نمود که خبر بسیار مهمی برای همگان است. در همین راستا توصیه ما این است که اگر قصد دارید، شخصی را در سازمانی استخدام نمائید، فاکتورهای هوش هیجانی را نیز در کنار دیگر فاکتور ها بسنجید. اگر افرادی از همه لحاظ مورد تایید بودند اما کمبود هایی در زمینه هوش هیجانی در آن ها مشاهده می گردید، جای نگرانی نیست زیرا می توان این فاکتورها را با آموزش در وی نهادینه نمود.
نتیجه تست های هوش هیجانی که عموما در ایران اخذ می گردند شامل موارد زیر است:
* نمره هوش هیجانی نسبت به جامعه ایرانی به شما گزارش می گردد.
* پنج مولفه هوش هیجانی که به شرح زیر است، نسبت به جامعه ایرانی گزارش می گردد.
- مولفه ی خلق و خوی عمومی به معنی توانایی کنترل هیجانات است.
- مولفه ی روابط بین فردی که به معنی توانایی ارتباط با دیگران است.
- مولفه ی روابط درون فردی که به معنی توانایی شناخت خود است.
- مولفه ی مدیریت استرس که به معنی توانایی مدیریت و کنترل استرس است.
- مولفه ی سازگاری که به معنی توانایی سازگاری با افراد مختلف است.
* نمره هوش هیجانی در ۱۵ زیر مجموعه که ذیل این تیتر آمده، گزارش می شود.
- خود آگاهی هیجانی: توانایی آگاه بودن از احساسات و عواطف خود
- احترام به خود: توانایی آگاه بودن از درک خود، پذیرش خود و در نهایت احترام به خود
- خود ابرازی: توانایی ابراز احساسات، افکار درست، باورها و دفاع از مهارت های سازنده و بر حق خود
- خود شکوفایی: توانایی پی بردن به ظرفیت های بالقوه خود و انجام کاری که امکان انجامش موجود است. تلاش برای انجام دادن کارها و لذت بردن از انجام آن ها.
- استقلال: توانایی هدایت نمودن افکار و اعمال خود و آزاد بودن از هیجانات
- همدلی: توانایی درک و آگاهی از احساسات دیگران و دادن ارزش به آن ها
- مسئولیت پذیری در اجتماع: توانایی ابراز نمودن خود به عنوان یک عضو که با دیگر اعضا حس همکاری دارد و شخصی موثر دارای جایگاه سازنده در گروه است.
- روابط بین فردی: توانایی ایجاد نمودن و حفظ روابط رضایت بخش متقابل از طریق نزدیکی عاطفی، محبت نمودن و دریافت محبت در کنار صمیمیت
- واقع گرایی: توانایی سنجیدن هماهنگی بین چیزی که به طور واقعی وجود دارد و چیزی که بصورت هیجانی تجربه شده است.
- انعطاف پذیری: توانایی سازگاری رفتار و افکار با تغییرات در موقعیات و محیط
- حل مساله: توانایی تعریف و تشخیص مشکلات از یک سو و از سوی دیگر خلق راه حل های موثر و تحقق بخشیدن به آن ها
- تحمل استرس: توانایی مقاومت نمودن در برابر اتفاقات و موقعیت های استرس زا و هیجانات پیش آمده بدون شانه خالی کردن و توانایی مقابله نمودن با استرس.
- کنترل تکانه: توانایی مقابله نمودن در برابر یک فاجعه و تکانه در کنار کاهش اثرات آن موارد، همچنین توانایی کنترل نمودن هیجانات خود.
- خوش بینی : توانایی نگاه کردن به صورت زیرکانه به زندگی و تقویت نگرش مثبت حتی در صورت بروز اتفاقات منفی و بد.
- شادمانی: توانایی داشتن احساس خوشبختی در زندگی، لذت بردن از زندگی خود و دیگران، داشتن احساسات مثبت، شاد، صریح و مفرح.
نکات جالب توجه تست هوش هیجانی بار ان
نکته جالبی که راجع به تست هوش هیجانی بار ان وجود دارد این است که در این تست، امتیاز هر بعد از هوش هیجانی فرد به صورت جداگانه سنجیده می شود. اگر بخواهید امتیاز کلی هوش هیجانی خود را بسنجید، باید تست هوش هیجانی برادبری و گریوز را انجام دهید. تست هوش هیجانی گاردنر هم پیشنهاد دیگری است که یک تست چند گانه هوش است. در این تست ۸ نوع هوش مورد سنجش قرار می گیرد که مشابه آنچه در تست هوش هیجانی بار ان انجام می شود، به هر هوش امتیاز امتیازی جداگانه داده می شود.
دقت تست هوش هیجانی بار ان:
تست هوش هیجانی بار ان در بسیاری از مجامع بین المللی مورد بررسی قرار گرفته که نشان داده است، این تست هوش هیجانی از اعتبار مناسبی برخوردار است.
در باب اهمیت هوش هیجانی
طبق مطالعاتی که از انسان های موفق انجام پذیرفته است، رابطه هوش هیجانی یا EQ با موفقیت به مراتب بالاتر از IQ است. به قول دانیل گولمن (نویسنده کتاب معروف هوش هیجانی)، هوش هیجانی بالا دقیقا دلیل این موضوع است که افرادی که هوش عقلانی IQ متوسطی دارند، معمولا از افرادی که هوش عقلانی بالاتری دارند، موفق تر هستند. هنگامی که ۹۵ درصد از دانشجویان دانشگاه هاروارد را در دهه ۴۰ میلادی و از دوران جوانی تا میانسالی مورد بررسی قرار دادند، متوجه شدند که افرادی که معمولا شاگرد اول بودند یا نمره های بالاتری نسبت به هم دوره ای های خود داشتند، لزوما بعد ها دستمزد بالاتر و زندگی بهتری نداشته اند.
جالب اینجاست که آن ها از لحاظ رضایت از زندگی خانوادگی، شخصی و عاطفی هم زندگی بهتری نداشته اند. نکته ی جالبی که درباره هوش هیجانی می توانیم بگوئیم این است که بالا بردن هوش هیجانی بسیار از بالا بردن هوش عقلانی، ساده تر است. بسیاری از بزرگان نیز معتقدند که محیط تاثیر آن چنانی در بالا بردن هوش عقلانی یا IQ ندارد، اما می تواند هوش هیجانی شما را افزایش دهد.
با این توضیح قطعا به اهمیت هوش هیجانی بیشتر پی برده اید، بنابراین برای اولین گام در راستای بالا بردن هوش هیجانی، ابتدا تست هوش هیجانی را تجربه نموده و توانایی ها و نقاط ضعف خود را بشناسید. سپس بعد از خود آگاهی در مورد هوش هیجانی، سعی کنید مهارت آن را افزایش دهید تا بتوانید روز به روز بیشتر در راستای رسیدن به موفقیت خود گام بردارید.
شرکت در تست هوش هیجانی
روش های اندازه گیری و تست هوش هیجانی چیست؟
تست های مختلف برای اندازه گیری سطوح هوش هیجانی پدید آمده است. چنین آزمون هایی به طور کلی به یکی از دو نوع تقسیم می شوند:
- آزمون های خود گزارش دهی – self-report tests یا تست هوش هیجانی
- آزمون های توانایی – ability tests
آزمون‌های خودگزارش‌دهی
آزمون‌های خودگزارش‌دهی رایج‌ترین آزمون‌ها هستند، زیرا ساده‌ترین آزمون‌ها برای اجرا و امتیازدهی هستند. در چنین آزمون هایی، پاسخ دهندگان با رتبه بندی رفتارهای خود به سؤالات یا اظهارات پاسخ می دهند. به عنوان مثال، در مورد جمله ای مانند “من اغلب احساس می کنم که احساس دیگران را درک می کنم”، آزمون دهنده ممکن است این جمله را به عنوان مخالف، تا حدودی مخالف، موافق یا کاملاً موافق توصیف کند.
آزمون های توانایی – ability tests
از سوی دیگر، آزمون‌های توانایی شامل پاسخ دادن افراد به موقعیت‌ها و سپس ارزیابی مهارت‌هایشان است. چنین آزمون هایی اغلب افراد را ملزم می کنند که توانایی های خود را نشان دهند، که سپس توسط شخص ثالث رتبه بندی می شود.
اگر در حال انجام تست هوش هیجانی هستید که توسط یک متخصص سلامت روان انجام می شود، در اینجا دو اقدام ممکن است مورد استفاده قرار گیرد:
پرسشنامه شایستگی عاطفی و اجتماعی (ESCI) بر اساس ابزار قدیمی تری به نام پرسشنامه خودارزیابی است و شامل سوالاتی است که به شناخت توانایی های خود پی ببرید. این آزمون برای ارزیابی توانایی های اجتماعی و عاطفی طراحی شده است که به تشخیص افراد به عنوان شایستگی فردی در کنترل احساسات کمک می کند.
مزایای انجام تست رایگان EQ
هوش عاطفی را می توان به روش های مختلفی در زندگی روزمره به کار برد. چند روش مختلف برای تمرین هوش هیجانی عبارتند از:
- توانایی پذیرش انتقاد و مسئولیت پذیری
- توانایی جبران بعد از اشتباه کردن
- توانایی نه گفتن در زمانی که به آن نیاز دارید.
- بتوانید احساسات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
- توانایی حل مشکلات به روشی که برای همه مفید باشد.
- داشتن همدلی با افراد دیگر
داشتن مهارت شنونده خوب بودن. - تسلط بر نتایج کارهایی که انجام می دهید.
- قضاوت نکردن دیگران بر اساس معیار احساسی خود
- هوش عاطفی برای ارتباطات بین فردی خوب ضروری است. برخی از کارشناسان معتقدند که این توانایی در تعیین موفقیت زندگی مهمتر از IQ به تنهایی است. خوشبختانه، کارهایی وجود دارد که می توانید برای تقویت هوش اجتماعی و عاطفی خود انجام دهید.
نکاتی که به شما کمک می‌کند بتوانید یک تست EQ مناسب انجام دهید.
- تحلیل گر شخصیت خود باشید :
سوالاتی که در این تست هوش از شما پرسیده می شود کمک می‌کند بتوانید یک درک کلی از خودتان داشته باشید. این توانایی را خواهید داشت تا بدانید مدیریت احساسات شما چه تاثیری در دیگران دارند. سعی کنید به سوالات به صورت دقیق از آن‌چیزی که هستید یا ممکن است همانند آن باشید پاسخ دهید.
- پاسخ به پرسش های عاطفی
در انجام تست هوش هیجانی باید با خود رک باشید. در پاسخ به سوالاتی که با احساسات شما ارتباط دارد صادق باشید. اگر به چیزی مطمئن نیستید حد وسط را انتخاب کنید. حتما نیاز نیست خود را خسته کنید.
- قبل از پاسخ به سوال خوب فکر کنید.
ما هیچ محدودیت زمانی برای انجام تست هوش هیجانی قرار ندادیم. پس وقتی که سر شما خلوت و حوصله کافی دارید به سوالات آن دقیق و روش پاسخ بدید.
