یکی از موارد مهم که مدیران سازمان ها و کسب و کارها باید مورد توجه قرار دهند ارزیابی عملکرد پرسنل است. در حقیقت این مبحث مهم زیرشاخه ای از مدیریت منابع انسانی محسوب میشود. هر سازمانی باید عملکرد خود را به خوبی مورد ارزیابی قرار دهد و دلایل موفقیت و عدم موفقیت خود را به خوبی شناسایی کند. در همین راستا مدیران به ویژه مدیران منابع انسانی سازمان ها باید به ارزیابی عملکرد پرسنل خود بپردازند تا راندمان کاری هر یک و همچنین راندمان کاری هر بخش از سازمان یا کسب و کار خود را به درستی دریابند. در واقع با این فرآیند میتوان مطمئن بود که تمامی اجزای یک سازمان به درستی عمل میکنند یا خیر؟
ارزیابی عملکرد پرسنل یک شرکت یا سازمان به قولی میتوان گفت از واجبات مدیریت سازمانی است. در حقیقت در مبحث مدیریت منابع انسانی یکی از تعارف اصلی همین ارزیابی عملکرد پرسنل است که باید در فواصل زمانی منظم انجام گیرد. در حقیقت این کار یک دید مناسب به مدیران سازمان یا کسب و کار در مورد تک تک اعضای سازمان یا کسب و کار میدهد که بدین وسیله راندمان آنها به خوبی سنجیده شده و هر جایی نیاز به تقویت و اصلاح وجود دارد به موقع اقدام شود. ضعف بیشتر برنامههای ارزیابی عملکرد آن است که مدیران و سرپرستان به قدر کافی برای وظیفه ارزیابی آموزش ندیده اند و بازخورد ضعیفی را به زیردستان ارائه می کنند. آموزش ارزیابان و دادن بازخورد به آنها، توانایی ارزیابان را برای انجام ارزیابیهای دقیق و درست از عملکرد کارکنان بهبود میدهد.
تعریف ارزیابی عملکرد پرسنل
به طور خلاصه ارزیابیهای عملکرد یک ابزار مدیریتی مهم در بهبود عملکرد منابع انسانی سازمانها هستند. درنتیجه، اجباری و ضروری است که رهبران یک رویکرد مبتکرانه در برنامه ریزی فرآیند ارزیابی اتخاذ کنند. همچنین در باب تعریف ارزیابی عملکرد Performance measurement که ارزیابی عملکرد پرسنل فرایندی است که با هدف تعیین درجه کفایت و لیاقت کارکنان از لحاظ انجام وظایف محوله و مسئولیت پذیری در سازمانها و کسب و کارها، انجام میشود. در این فرآیند مدیران ارشد یک سازمان، شرکت، مؤسسه یا نهاد، رفتار کارکنان زیرمجموعه خود را مورد بررسی و مشاهده قرار میدهند، تا بتوانند باز خوردهای لازم را درباره نقاط قوت و ضعف رفتار کارکنان ، به آنها ارائه نمایند. به بیان دیگر میتوان گفت ارزیابی عملکرد به سنجش نسبی عملکرد انسانی در رابطه با نحوه انجام کار مشخص در یک دوره زمانی معین، در مقایسه با استاندارد انجام کار اطلاق میگردد. این ارزیابی با هدف تعیین استعداد و ظرفیتهای بالقوه فرد، به منظور برنامه ریزی در جهت به فعالیت درآوردن آنها مورد استفاده قرار میگیرد.
زمان مناسب ارزیابی عملکرد پرسنل
در حقیقت به طور میانگین فرآیند ارزیابی عملکر پرسنل باید هر یک یا دوسال یکبار حداکثر صورت گیرد. این بدین معناست که باید فاصله زمانی ارزیابیها زیاد نباشد. زیرا ممکن است موجب شود که بخشهای مهمی از کار فراموش شود. همچنین اگر بخشی از سازمان یا پرسنل آن دچار راندمان پایین شده است باید زودتر به آن رسیدگی کرده و در صدد نهایی و رسمی بتوان با جمع بندی نتایج ارزیابی های غیر رسمی قبلی به نتیجه مطلوب نائل شد.
استفاده از تست هوش رایگان نظیر تست هوش هیجانی EQ ، تست هوش ای کیو کمک میکند بتوانید هم خود و هم پرسنل خود را مورد ارزیابی قرار دهید.
اهمیت و لزوم ارزیابی عملکرد پرسنل
به طور دقیق میتوان عرض کرد که ارزیابی عملکرد کارمندان به طور مرتب به مدیران خاطر نشان میکند که مدیرانشان چه انتظاراتی در حیطه عملکرد از آنها در محیط کاری دارند. پرسنل، اطلاعات و گزارشات عملکرد کاری خود را به مدیران اطلاع می دهند و آنها در مورد ارتقاء شغلی، درآمد و یا خاتمه کاری آنها بر اساس نتیجه ارزیابی تصمیم گیری میکنند.
در روشهای سنتی ارزیابی عملکرد پرسنل، مدیر، محاسبات و نتیجه عملکرد و نقاط ضعف وی را مینویسند و به کارمندان تحویل میدهند. سپس مدیر و کارمندان در مورد ارتقاء شغلی او با هم به بحث و گفتگو میپردازند. بعضی از سازمانها از کارمندان میخواهند خودشان لیستی از نحوه عملکرد کاری بنویسند تا خود کارمند قبل از جلسه ملاقات با مدیر به ارزیابی کاری خویش بپردازد.
ارزیابی عملکرد پرسنل از طریق حقوق و مزایا
ارزیابی میزان عملکرد افراد سازمان از نوع حقوق دریافتی برای پی بردن به کیفیت عملکرد آنها نقش اساسی دارد. شما نمی توانید برای پرسنلی که هیچ کاری در سازمان انجام نداده و وقت خود را صرف تلف کردن هزینه و انرژی سازمانی می کند، حقوقی بیشتر از پرسنلی که مسئولیت پذیر بوده بدهید. این روش باعث می شود پرسنل مسئولیت پذیر از کار خود سرخورده شده و از شغل و سازمان ناراضی باشد.
استفاده از آموزش سازمانی
آموزش سازمانی صرفا یکی از فاکتورهای مهم سنجش توانایی و عملکرد افراد در سازمان است. چرا که میزان عملکرد و کیفیت کار بسته به نوع آموزش و کیفیت آن دارد. مدیری که دنبال افزایش بهره وری سازمانی است باید با برنامه ریزی منظم با آموزش پرسنل میزان بود و بهره وری سازمان و کسب و کار را افزایش دهد.
پرسش و پاسخ :
- ۹ روش مهم ارزیابی مهارت فردی کارکنان را نام ببرید؟
- سنجش سطح اجرایی
- بررسی کیفیت کار انجام شده
- سنجش خلاقیت در کار
- بهبود مهارت
- مسئولیت پذیری
- بررسی رفتار متقابل همکاران و مشتریان شرکت
- از نظر درآمد حاصل از فروش
- نحوه پاسخگویی به بازخوردها
- چگونگی مهارت در خودکفایی
- از نظر عملکرد چگونه می توان کارمند را مورد سنجش قرار داد؟
- حضور و غیاب و وقت شناسی در کار
- داشتن ذهنیت خلاقانه و نوآوری
- داشتن مهارت رهبری در کار
- دارا بودن مهارت ارتباط با دیگران ( هوش هیجانی )
- مهارت همکاری و کار گروهی
- قابلیت مدیریت زمان خود
- تجربه مشتری مداری
- قدرت حل مسئله
- در یک مصاحبه برای استخدام کارکنان چه مواردی را مد نظر قرار دهیم؟
- نقاط قوت و ضعف او را بسنجید.
- اهداف خود و توانایی او در پذیرش مسئولیت آن در نظر بگیرید.
- مهارت های که دارا می باشد را شناسایی کنید.
- اهدافی که قابلیت اجرایی خواهد داشت به وی اعلام کنید و نظر بخواهید.
- بازخوردهای سازنده در طول مصاحبه را بسنجید.