PESTEL چیست؟ و چه کاربردی دارد؟
PESTEL ابزاری برای تحلیل کسب و کار است و یک مفهوم در اصول بازاریابی به شمار می آید این ابزار برای شناسایی نیروهای کلان یا خارجی در مواجه با یک سازمان است.
در اصول تدوین برنامه بازاریابی ، قبل از هرگونه برنامه استراتژیک یا تاکتیکی، بایستی یک تجزیه و تحلیل موقعیتی را انجام داد که PESTEL بخشی از این آنالیز موقعیت به شمار می‌آید. که بایستی در مراحل منظم (حداقل ۶ ماهه) تکرار شود تا تغییرات در محیط کلان را شناسایی کرد. سازمان‌هایی که به طور موفقیت آمیزی در حال پیشرفت در رقابت هستند نتیجه ی استفاده درست و اصولی از این ابزارهای تحلیلی برای تحلیل موقعیت و رقابت می‌باشد.
ابزار PESTEL مخفف حرف اول کلمات legal ،political ،economic ،sociological ،technological ،environmental، به معنای سیاست، اقتصادی، اجتماعی، تکنولوژی، محیطی، قوانین می‌باشد. هرکدام از این فاکتورها تاثیرات زیادی بر روی کسب و کار می‌گذارد.
عوامل سیاسی
این عامل تعیین می‌کند که تا چه حد سیاست‌های دولت و دولت ممکن است بر روی یک سازمان یا یک صنعت تاثیر بگذارند که شامل سیاست و ثبات سیاسی و همچنین سیاست‌های تجاری، مالی، مالیاتی و بین المللی می‌شود. مانند گره زدن اقتصاد به برجام و توافق کردن یا نکردن آن.
عوامل اقتصادی
این عامل بر اقتصاد و عملکرد آن اثر می‌گذارد که به صورت مستقیم بر سازمان و سودآوری آن تاثیرگذار است. از جمله این عوامل عبارتند از: نرخ بهره، اشتغال یا نرخ بیکاری، هزینه مواد خام و نرخ ارز خارجی. به عنوان مثال با افزایش قیمت دلار یا برداشتن ارز نیمایی (۱۴۰۱) هم کیفیت عرضه و هم کیفیت تقاضا تحت تاثیر قرار می گیرد.
عوامل اجتماعی
این عامل بر روی محیط اجتماعی تمرکز دارد و روندهای نو ظهور را شناسایی می‌کنند که به بازاریاب کمک می‌کند تا نیازها و خواسته‌های مشتریان خود را بیشتر درک کنند این عوامل عبارتند از تغییر جمعیت، سطح تحصیلات، روند فرهنگی، تغییرات نگرش و تغییرات شیوه‌ی زندگی.
عوامل تکنولوژی یا فن آوری
این عامل میزان نوآوری و توسعه تکنولوژیکی را که می‌تواند بر بازار یا صنعت تاثیر بگذارد در نظر می‌گیرد این عوامل می‌توانند شامل تغییر در فناوری‌های دیجیتال یا تلفن همراه، اتوماسیون اداری، تحقیق و توسعه باشند. اغلب بر روی تحولات در تکنولوژی دیجیتال تمرکز می‌شود در حالی که باید علاوه بر این موارد به روش‌های جدید توزیع، تولید و نیز تدارکات توجه کرد.
فاکتورهای محیطی
این عوامل مربوط به نفوذ محیط اطراف و تاثیر جنبه‌های زیست محیطی می‌باشد. به عنوان مثال تغییر مواد پلاستیکی بسته بندی محصولات به مواد قابل تجزیه پذیر یا تولید مواد با کیفیت نانو پلیمری یا دفن عمیق مواد شیمایی آلوده کننده در عمق بیشتر زیر زمین.
عوامل قانونی
سازمان‌ها باید قوانین مربوط به محیطی که در آن فعالیت می‌کنند را بدانند و از هر تغییر در قوانین و تاثیر آن در فعالیت‌های تجاریشان آگاه باشند. قوانینی همانند قانون اشتغال، منشور اخلاقی ، قانون مصرف کننده ، بهداشت و ایمنی، مقررات بین المللی و همچنین مقررات تاری و محدودیت‌های آن.
مزایای استفاده از PESTEL :
این ابزار به شما کمک می‌کند تا دریابید که چگونه عوامل خارجی بر روی کسب و کار شما تاثیر می‌گذارند از جمله مزایای این آنالیز عبارتست از:
- تاثیر طولانی مدت عوامل خارجی بر عملکرد و فعالیت‌های کسب و کارتان را تعیین کنید.
- پیدا کردن فاکتورهای تاثیر گذار بر سازمان
- پیدا کردن فاکتورهای خارجی که در آینده ممکن است تغییر کند.
- بررسی‌های دوباره و تحلیل استراتژی‌های حال حاضر کسب و کار
- تعیین راه حل‌ها برای مشکلات موجود
- کار بر روی جهت گیری‌های جدید، محصولات و یا تدوین برنامه برای کسب و کار
- ارزیابی خطرات و مشکلات مربوط به بازارهای هدف مورد علاقه
- دستیابی به مزیت‌های استراتژیک رقابتی
به منظور تعیین میزان تاثیر و میزان اهمیت هر یک از فاکتورهای PESTEL یک چک لیست برای هر کسب و کار تهیه می‌شود و براساس اهمیت هر یک از المان‌ها برای هر کسب و کار فاکتورها و زیر شاخه‌های آن تهیه می‌شود و سپس جدول آنالیز PESTEL را انجام داده و براساس پاسخ‌های بدست آمده براساس میزان اهمیت آن بر روی فعالیت های کسب و کار در زمینه‌های مختلف، استراتژی‌های کسب و کار تعیین می‌شود. که در جدول زیر این چک لیست آورده شده است.
مدت اثر : کوتاه مدت یا بلند مدت (تاثیر فاکتور به چه صورتی است.)
نوع تغییر : مثبت، منفی یا مجهول
نرخ تاثیر: افزایش، کاهش، بدون تغییر یا مجهول
میزان اهمیت: خیلی مهم و بحرانی، با اهمیت کم، بی اهمیت یا مجهول
